🙏సుభాషితం🙏

మూలం🌺

ఉద్యమేన హి సిధ్యంతి కార్యాణి న మనోరథైః ।

న హి సుప్తస్య సింహస్య ప్రవిశంతి ముఖే మృగాః ॥

పదవిభాగం🌺

ఉద్యమేన హి సిధ్యంతి కార్యాణి న మనోరథైః । న హి సుప్తస్య సింహస్య ప్రవిశంతి ముఖే మృగాః ॥

అన్వయం🌺

కార్యాణి ఉద్యమేన హి సిధ్యంతి। మనోరథైః న (సిధ్యంతి) । మృగాః సుప్తస్య సింహస్య ముఖే న హి ప్రవిశంతి॥

ప్రతిపదార్థం🌺

కార్యాణి = పనులు

ఉద్యమేన = ప్రయత్నముతో

హి = మాత్రమే

సిధ్యంతి = సిద్ధిస్తాయి

మనోరథైః = చేయాలన్నకోరికల వలన

న (సిధ్యంతి) = సిద్ధించవు

మృగాః = జంతువులు, లేళ్ళు

సుప్తస్య = నిద్రిస్తున్న

సింహస్య = సింహము యొక్క

ముఖే = నోట్లో(కి)

న హి ప్రవిశంతి = ప్రవేశించవు.

తాత్పర్యం-🌺

పనులు ప్రయత్నముతో మాత్రమే సిద్ధిస్తాయి. చేయాలన్న కోరిక మాత్రం చేత సిద్ధించవు. మృగాలు నిద్రిస్తున్న సింహం నోట్లోకి తమకు తామే దూరిపోవు.